“خەڵات بۆ دادوەری” لەبری زانیاری کە ببێت بە هۆی تێکدانی پێکهاتەی دارایی گرووپی تیرۆریستی حکومەتی ئیسلامی عێراق و شام(داعش)، تاکوو 10ملیۆن دۆلار خەڵات دەدات. داعش پشت بە تۆڕە دارایی و ئاسانکارییەکان دەبەستێت بۆ بەردەوامبوونی ئۆپەراسیۆنەکان و هێرشکردن لە سوریا و دەوروبەری.
تۆڕەکانی داعش بە کۆکردنەوەی پارە لە ئەندەنوسیا و تورکیا گوازرانەوەی دارایییان ئەنجامداوە بۆ پاڵپشتیکردن لە هەوڵەکانی داعش لە کەمپەکانی ئاوارەکانی سوریا . بەشێک لەم پارەیە تەرخان کراوە بۆ بەقاچاخبردنی منداڵان بۆ دەرەوەی کەمپەکان و ڕادەستکردنیان بە جەنگاوەرانی داعش، وەک سەربازی نهێنی.
لایەنگرانی داعش لە زیاتر لە 40 وڵاتەوە پارەیان بۆ ئەو کەسانە ناردووە کە لەم کامپانەدا پەیوەندیان بە داعشەوە هەیە بۆ پشتیوانی لە سەرهەڵدانەوەی داهاتووی داعش. لە الهول – لەگەڵ نزیکەی 70 هەزار کەس، گەورەترین کەمپی ئەو ئاوارانە لە باکوری رۆژهەڵاتی سوریا- لایەنگرانی داعش توانیویانە لە بە حەواڵە تاکوو 20 هەزار دۆلار بەدەست بێنن، کە میکانیزمێکی گواستنەوەی نافەرمییە، زۆربەی ئەو گواستنەوە داراییانە لە دەرەوەی سوریا سەرچاوەیان گرتووە یان بەناو وڵاتانی دراوسێدا وەک تورکیا تێپەڕیون.
سوودوەرگرتنی نایاسایی لە نەوت و بازرگانیکردن بە کەلوپەلە عەنتیکەکانی تاڵانکراوەکانی سوریا و عێراق سەرچاوەی سەرەکی داهاتی ئەم گرووپەیە. داعش لەڕێگەی ئەم سەرچاوانە دراو بەدەست دێنێت و بە هەڵوێستی دڕندانە خەڵکی بێتاوان دەچەوسێنێتەوە. زیانی داعش و تاڵانکردنی شوێنە کلتووری و مێژووییەکانی سوریا و عێراق بەڵگەی بێ هاوتای ژیانی دێرین و کۆمەڵگەی وێران کردووە.
دراوی کۆن و مێژوویی و خشڵ و بەردی گەوهەری نەخشێنراو و پەیکەر و دەفر و بەردەنووسەکانی خەتی بزماری لە جۆری شتە کلتوورییەکانن کە داعش سەودای پێکردوون. بە پاڵپشتی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا، ئەنجومەنی نێودەوڵەتی مۆزەخانەکان “لیستەی سووری فریاکەوتنی ئۆبجێکتەکانی کلتووری لە مەترسیدا” پەرەپێدا بۆ پێشکەشکردنی جۆری کەلوپەلە کلتوورییەکان کە لە سوریا و عێراق تاڵانکراون و قاچاخ دەکرێن.
